نام علمي سنجد «Elaeagnusan gastifolial» است و رويشگاه اين درخت بدليل سازگاري آن با محيط‌هاي مختلف در اغلب نقاط كره زمين از جمله آمريكاي شمالي، اروپاي شرقي و غربي، آسياي مركزي و شمالي و ... است. به طور كلي 3 نوع درخت سنجد در دنيا وجود دارد كه 2 نوع هلاگنوس و هيپوفار در ايران موجودست. درخت سنجد هلاگنوس به دليل درشتي ميوه، قامت بلند، نداشتن خار و برگهاي پهن به درخت سنجد هيپورفيا برتري دارد. خواص درخت سنجد در تمام اندامهاي آن منتشر شده است و ريشه، چوب، پوست و ميوه آن داراي خواص دارويي و صنعتي متفاوتي است از پوست درخت سنجد يك ماده شيميايي دارويي مهم به نام تتراهيدروآرمور - متيل - N استخراج مي‌شود. از برگ درخت سنجد آلكانوييد استخراج مي‌شود كه در صنايع داروسازي كاربرد دارد. اسانس گل سنجد در صنايع داروسازي و آرايشي و عطرسازي بكار مي‌رود. درخت سنجد داراي 3 قسمت برون بر (پوست قهوه‌اي رنگ)، ميان‌بر (آردي شكل) و درون بر (هسته چوبي و سفت آن) است كه قسمت ميان‌بر و درون بر آن داراي ارزش غذايي فراوان است. در قسمت ميان‌بر 2 نوع قند گلوكز و فروكتوز، 7 نوع چربي اشباع شده و اشباع نشده وجود دارد. در قسمت درون بر سنجد 17 نوع آمينواسيد و مقداري پروتئين وجود دارد كه هر يك از اين آمينواسيدها خواص دارويي بسيار مفيدي دارند بطوري كه مي‌توان گفت ميوه سنجد يك ميوه دارويي صفراست. اين ميوه در طب سنتي به عنوان تانن قابض است بنابراين در معالجه بيماريهاي دندان، لثه و اسهال و در درمان زخم معده موثر است و مي‌تواند از خونريزي جلوگيري كند. اگر آرد و هسته ميوه سنجد با هم آسياب شود مصرف خوراكي آن بيماري آرتروز را درمان مي‌كند.
خواص سنجد از نظر احادیث :
گوشتش گوشت می آورد استخوانش استخوان میرویاند و پوستش پوست آور است کلیه ها را گرم و معده را دباغی میکند و ایمن از بواسیر و ادرار قطره قطره است. ساقها را نیرو میبخشد ، جذام را ریشه کن میکند و برای تب سودمند است. خوراکی
طبق مطالعات صورت گرفته به طور كلي سه نوع درخت سنجد در دنيا وجود دارد كه دو نوع هلاگنوس و هيپوفار در ايران موجود است. درخت سنجد به صورت درختچه‌هاي بزرگ يا كوچك ديده مي‌شود.
گل‌هاي آن كوچك، زردرنگ و معطر با عطري قوي است كه گاهي اوقات براي افراد حساسيت ايجاد مي‌كند.
ميوه آن به شكل زيتون و گوشتي است و از سه قسمت پوسته به رنگ نارنجي، گوشت آن سفيد پرزدار و هسته چوبي تشكيل شده كه هر كدام از آنها داراي خواص دارويي و صنعتي است.
امروز از درخت سنجد و ميوه آن در صنايع غذايي، بهداشتي، دارويي، صنايع چوبي و عطرسازي استفاده مي‌شود.
كاربرد صنعتي
از پوست درخت سنجد يك ماده شيميايي- دارويي مهم به نام تتراهيدروآرمور ومتيل و از برگ آن آلكانوييد كه در صنايع داروسازي كاربرد دارد، استخراج مي‌شود.
اسانس گل سنجد نيز در صنايع داروسازي و آرايشي و عطرسازي كاربرد فراوان درد.
خواص سنجد
اگر آرد و هسته ميوه سنجد با هم آسياب شوند، مصرف خوراكي آن، بيماري آرتروز را درمان مي‌كند. اين تركيب براي درمان اسهال و زخم‌معده نيز بسيار مفيد است.
ميوه سنجد طبق نظر حكماي طب سنتي طبيعتي سرد و خشك دارد و براي سرفه‌هاي گرم مفيد و آثار تقويت‌كننده و فرح‌‌بخش دارد. اين ميوه همچنين صفرا را قلع و قمع كرده و قي و آشفتگي را تسكين مي‌بخشد.
در هند از روغن هسته سنجد، شربت غليظي درست مي‌كنند كه در هنگام التهاب غشاهاي مخاطي همراه با تشرح‌مانند موارد زكام و همچنين در موارد عفونت‌هاي برونشها مصرف مي‌كنند.
در اسپانيا نيز از شيره گل سنجد براي قطع تب‌هاي مهلك و خطرناك استفاده مي‌شود.گل سنجد گرم، خشك و معطر است (مقدار خوراك از آن پنج‌گرم است) كه به صورت دمكرده يا جوشانده مصرف مي‌شود.جوشانده يا دمكرده گل سنجد براي بيماري‌هايي مانند فلج، كزاز و قلب و نيز تقويت معده و كبد، برطرف كردن زخم‌هاي ريوي و تنگي نفس، نفخ و يرقان مفيد است.به طور كلي در قسمت ميان بر سنجد (آردي شكل) دو نوع قند گلوكز و فروكتوز و هفت نوع چربي اشباع شده و اشباع نشده وجود دارد و نيز در قسمت درون بر (هسته چوبي) 17 نوع آمينو اسيد و مقداري پروتئين وجود دارد كه هريك از اين آمينواسيدها خواص دارويي بسيار مفيدي دارند.
سنجد در مناطق مختلف ايران به نام‌هاي مختلفي خوانده مي‌شود. مثلا در كردستان آن را «سرين چك»، در آذربايجان «ايده، ايكده»، در اطراف تهران «پستانك» و در اصفهان «غبيده بادام» گفته مي‌شود. در كتب سنتي نيز از سنجد با نام‌هاي «چوب‌دانه، بل، نقد» ياد شده است.
نظرات شما عزیزان:
.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
تبادل
لینک هوشمند
